نمایشگاه کتاب را بهانه‌ای دانستیم تا لحظاتی با حضور دکتر سید احمد هاشمی به اهمیت مطالعه بپردازیم.
سلام عليكم استاد بزرگوار
لطفا مختصر بيوگرافي خودتان را شرح دهيد.
بسم الله الرحمن الرحيم
بنده سیداحمد هاشمی متولد سال 1348 در بخش جناح در استان هرمزگان می‌باشم، در سال 1355 باتفاق خانواده به شهر خور- زادگاه مادریم- در استان فارس نقل مکان کردیم، دوران دبستان و راهنمایی را در شهر خور گذراندم، در سال 1362 برای تحصیلات دینی به اوز رفتم و در کنار دروس دینی، بصورت شبانه در مقطع دبیرستان هم درس‌می‌‌خواندم در سال 1366 در کنار دروس دینی در محضر استاد ضیایی( رحمة الله علیه)، موفق به اخذ دیپلم تجربی در شهر بندرعباس شدم.
از سال 1367 تا 1369 را در خدمت سربازی گذراندم، و در سال 1373 در خور ازدواج کردم و حدود دو سال در مسجدی در شهر خور امام جماعت بودم.
در سال 1376 برای ادامه تحصیل به سودان سفر کردم و در فاصله سال‌های 1376 تا 1381 موفق به اخذ لیسانس در رشته‌ی شریعت و فوق لیسانس در رشته‌ی علوم قرآن و تفسیر شدم، و در همان سال به ایران مراجعت کرده و در مقطع لیسانس در مدارس دینی اوز و خنج در جنوب مشغول به تدریس شدم، در سال 1384 برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا عازم مالزی شدم، و در سال 1388 موفق به اخذ دکترا در رشته علوم قرآن و تفسیر شدم و به عنوان دانشجوی ممتاز در رشته‌ی خود انتخاب گردیدم.
پس از فارغ التحصیلی به ایران برگشتم و در سنگر قبلی مشغول به خدمت شدم، تا اینکه در مهر سال 1394 به تهران نقل مکان نمودم و از آن زمان تاکنون ساکن تهران هستم.
١ . تأكيد اسلام را بر روى مطالعه را بيان كنيد و اينكه آيا مراد قشر خاصي است؟
اسلام تاکید زیادی بر مطالعه دارد، بطوری که با وجودیکه قرآن در یک جامعه‌ی دور از خواندن و نوشتن نازل شده است و پیامبر اکرم( صل الله علیه و سلم) خواندن و نوشتن را نمی‌داتسته، ولی اولین خطاب قرآنی به آن حضرت در سوره‌ی علق، در مورد خواندن و نوشتن است، خطاب این آیه گرچه بصورت آغازين رسول خداست، اما این خطاب همه‌ی امت او را شامل می‌شود، و همه‌ی امت مأمور به خواندن و نوشتن هستند.
٢. اهميت مطالعه بر شكل گيرى شخصيت انسان را چگونه ارزيابي می‌كنيد؟
شکی نیست که شخصیت انسان از مشاهدات او شکل‌می‌گیرد، مطالعه هم بخشی از مشاهدات انسان است، بعبارت دیگر آنچه ما از طریق بینایی و شنوایی دریافت می‌کنيم، به مرکز پردازش اطلاعات یا مرکز تفکر یا تعقل یا همان قلب وارد می‌شود، قلب پس از پردازش بخشی را قبول و بخشی را رد‌می‌کند، اطلاعاتی که بوسیله‌ی مرکز تفکر مورد پذیرش قرار می‌گیرند، در وجود ما تبدیل به باور یا ایمان می‌شوند، این باورها سرانجام به رفتار یا گفتار تبدیل‌می‌شوند، رفتارها و گفتارهای ما با گذشت زمان تبدیل به عادت می‌شوند و این عادت‌ها شخصیت ما را شکل می‌دهند، و شخصیت ما سرنوشت ما را رقم می‌زند، بزبان ساده:
مشاهدات تفکر باور رفتار و گفتار عادت شخصیت سرنوشت
٣. نقش مطالعه و پژوهش را در شكل دهي فرهنگ و توسعه را بيان كنيد.
جامعه همچون ساختمانی است که از آجرهایی بنام فرد تشکیل شده است، جامعه در حالت انتزاعی وجود خارجی ندارد، بلکه آنچه ما آن را جامعه می‌نامیم، مجموعه افرادی هستند که به دور هم گرد آمده‌اند. اگر ما تأثیر مطالعه را در شکل‌گیری شخصیت فرد پذیرفتیم، لاجرم باید تأثیر آن در شکل گیری فرهنگ اجتماعی نیز بپذیریم.
٤. با توجه به فناوری‌هاي جديد و توسعه فضاهاي مجازي به نظر شما آيا نياز به مطالعه همچنان احساس مى‌شود؟
اتقاقا در عصر جدید با توجه به پدیده مرگ فاصله‌ها، مطالعه اهمیت دو چندان پیدا کرده است، تغییرات بسیار سریع در عرصه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تکنولوژی، صنعتی شدن زندگی، جوابگو نبودن ورود به بازار کار به شیوه‌ی سنتی، بالا رفتن سطح سواد جهانی، و بالاخره پدیده‌ی خطرناک جهانی شدن، اقتضا می‌کند که نسبت به گذشته اهتمام بیشتری را به مطالعه داشته باشیم.
٥. سرانه كتاب در ايران و كشورهاي ديگر را چگونه مى‌بينيد؟ چه عواملي در آن دخيل است؟
آخرین آمار اعلام شده از سرانه مطالعه‌ی كتاب در ايران حاکی از این است که برخی از سرانه 2 دقیقه در شبانه روز اطلاع می‌دهند و برخی 7 دقیقه در شبانه روز. البته اینها ارقامی است که از سوی معاون فرهنگی وزیر ارشاد بارها تکذیب شده است. ولی در سال 87 رئیس کتابخانه ملی ایران عنوان کرد: سرانه کتابخوانی در کشور برای هر نفر تنها دو دقیقه در شبانه روز است. این سرانه با افزودن کتب درسی برای برخی از افراد در شبانه روز حدود شش دقیقه است هر سال، تعداد زیادی آمار غیر رسمی و غیر دقیق منتشر می‌شود که همه را گیج کرده است. علی اکبر اشعری، رئیس کتابخانه سازمان اسناد ملی ایران که مشاور فرهنگی رئیس جمهور هم بود، اعلام کرده که سرانه مطالعه هر ایرانی در شبانه روز فقط 2 دقیقه است. البته در این محاسبه کتاب‌های درسی در نظر گرفته نشده‌اند. اشعری گفته است: اگر زمان درس خواندن را هم به این رقم اضافه کنیم، سرانه مطالعه هر ایرانی می‌شود 6 دقیقه. وحشتناکی این رقم، وقتی بهتر مشخص می‌شود که بدانیم سرانه مطالعه آمریکایی‌ها 20 دقیقه، انگلیسی‌ها 55 دقیقه و ژاپنی‌ها 90 دقیقه است.
عواملي مختلفی در این باره دخيل است، از جمله: گران بودن کتاب، فقدان وقت کافی برای مطالعه، سرگرم شدن به مسایل جانبی و یا نبود کتاب مناسب برای سلیقه‌های مختلف. همه‌ی اینها هست اما مسئله، اینها نیست. بسیار جوانانی را در فضای عمومی می‌توان مشاهده کرد که ساعت‌ها سرگرم ارسال پیامک به این و آن هستند و فراوانند افرادی که و قتشان را به تماشای تلویزیون اختصاص داده‌اند. البته بطالت، برای افراد وقتی نخواهد گذاشت. قیمت بالا‌ی کتاب یا کمبود وقت و یا سختی دسترسی به کتاب نمی‌تواند توضیح دهنده‌ی خوبی برای میزان پایین مطالعه در ایران باشد. حقیقتا دلایلی را که عموما برای وضع مطالعه در ایران برمی‌شمرند، نمی‌توان دلیل محسوب کرد بلکه بیشتر خرده گیری و بهانه جویی است.
٦. به طور مختصر روش صحيح مطالعه و تحقيق را بيان كنيد.
بهترین روش برای مطالعه این است که ابتدا انسان موضوعات مورد علاقه‌ی خود را برای مطالعه مشخص نماید،( تعیین موضوع) سپس در جدول برنامه های روزمره، وقتی ولو کوتاه را به آن اختصاص دهد، ( تعیین وقت) وقت باید متناسب با شرایط روحی، ذهنی و جسمی فرد باشد.
مکان مطالعه هم مهم است چرا که انسان در هنگام مطالعه نیاز به تمرکز دارد، و باید جایی را انتخاب کند که بتواند تمرکز خود را حفظ کند. سپس مطابق برنامه شروع به مطالعه نماید و از نکات مهم یادداشت برداری کند، و هر از چند گاهی به آن یادداشت‌ها نگاهی بیندازد، تا مطالب خوانده شده را در ذهن خود بازیافت کند.
٧. پيشنهاد و راهكار شما براي جذب افراد به مطالعه چيست؟
مطالعه در ذات خود جذابیتی ندارد، برای این منظور برای جذب افراد به مطالعه، با ید جوی را ایجاد کرد که افراد از مطالعه لذت ببرند، و بصورت تفننی و تفریحی به آن بپردازند، برای این منظور راهکارهایی را عرض‌می‌کنم:
1- ایجاد همایش‌های مختلف در شهرها و روستاها برای گسترش فرهنگ کتابخوانی
2- ایجاد کتابخانه‌هایی شیک همراه با فضای تفریحی در کنار آن جهت جذب مردم به کتابخوانی
3- ایجاد یک کتابخانه کودک در منزل برای تشویق فرزندان به کتابخوانی
4- استفاده از رسانه‌ها و وسایل ارتباط جمعی برای تبیلغ و نهادینه کردن فرهنگ کتابخوانی
5- ایجاد بسته‌های تشویقی از طرف دولت یا سمن‌ها( سازمان‌های مردم نهاد) برای افرادی که بیشترین سهم از مطالعه سرانه را دارند.
6- تجلیل وبزرگداشت افراد پر مطالعه بعنوان الگوی مردم برای کتابخوانی در مناسبت‌های مختلف.
با سپاس فراوان و آرزوی توفیق از اینکه وقت خود را در اختیار مخاطبان قرار داده‌اید.
نظرات